Vaartmakers
De toekomstige doorfietsroute De Groene As tussen Assen en Groningen wordt verrijkt met vier kunstwerken van kunstenaar Marjet Wessels Boer (Beilen, 30 oktober 1978). De kunstwerken met de naam Vaartmakers zijn kleurrijke dynamische sculpturen die met de fietsers lijken mee te bewegen tijdens hun fietstocht.
Vier kunstwerken
De kunstwerken komen op vier locaties langs de route:
- de Lonerbult (Assen) is geplaatst op 15 mei 2025.
- de laad- en loskade Vriezerbrug (Tynaarlo)
- de laad- en loskade Meenrueg (Haren)
- én op het traject van Ketwich Verschuurlaan-Haren P+R
De foto's hiernaast laten een deel van het proces zien.
Dichter Eva Broekmann schreef:
Fietsen is
je blootstellen aan de elementen, hoorde ik laatst iemand zeggen
door weer en wind, zon en regen
je trappers die op het ritme van de wind bewegen
of een podcast
terwijl de regen in je gezicht slaat
of de zon op je voorhoofd brandt als die hoog aan de hemel staat
als je fietst, stel je je bloot aan elementen,
maar wel gewapend met
elektrische aandrijving, een helm, zonnebrandcrème,
regencape en een routekaart,
zijwieltjes en aan de onderkant van je trappers een hele wereld aan je voeten
klaar om je dag te overdenken
maar als we vaartmakers tegenkomen
kunnen we routekaarten thuislaten
je kijk op de weg verandert
je ziet strepen, hoeken
dan wegen, bochten,
en dan precies wat je zelf wil zien
een punt aan de horizon
in nooit eerder bedachte kleuren gemengd
kleuren die je in het water op een schilderij bedenkt
we fietsen door dat schilderij
door het mooie Drentse landschap
door de fietsprovincie van ons land
naar school, naar werk of naar oma voor een kopje thee
we nemen onderweg verhalen met ons mee
precies passend in zo’n vaartmaker
de gelaagdheid van die verhalen tussen de lagen van het werk
de kapstok van je route
de kapstok van het begin van je dag, of het einde
het afspreekpunt, herkenningspunt, omkeerpunt
naar een fietstocht zonder elektrische aandrijving, helm of routekaart
we kunnen ons blootstellen aan de elementen zonder wapen
want we hebben een kapstok
een stip op de horizon
we laten trappers rondgaan,
zodat we over de wereld aan onze voeten heen kunnen fietsen
met een pompend hart in onze lijven
ze pompt onze lijven rond
in zon en regen
naar werk, school, een ijsje of de toekomst
met weer mee of tegen
Marjet over het kunstwerk
De Vaartmakers zijn volgens Marjet als bakens in het landschap die geleidelijk je aandacht vangen. “Ze doen in de verte denken aan grote verkeersborden, maar zijn anders. Dynamisch”, aldus de kunstenaar. “Terwijl de fietsers door het landschap bewegen, ontstaat niet alleen een kleurenspel en optische illusie, maar vormen de kunstwerken en het landschap ook steeds nieuwe beelden.”
Volgens Marjet is reizen van A naar B ook een reis in je hoofd, waarbij je alles overdenkt en tot nieuwe inzichten komt. De kunstwerken sluiten hierbij aan. De inspiratie voor deze kunstwerken komt voort uit de dagelijkse fietstochten die de kunstenaar als scholier van Beilen naar Hoogeveen maakte. Ze benadrukken de kracht van het landschap en het rustige karakter van De Groene As.

Hoe ging het proces
Op 8 december 2023 presenteerden vier kunstenaars hun schetsontwerpen voor de kunstwerken langs De Groene As.
De kunstwerken vormen een markering van de locaties en zijn een versterking voor het beleefconcept van De Groene As.
Ze gaan per locatie een verbinding aan met de omgeving en zijn een duidelijk onderdeel van een serie ('familie van werken'). De kunstwerken zijn dus een herkenbaar terugkerend element voor de fietsers op de route.
Vier kunstenaars werden gevraagd om hun ideeën en ontwerpen voor deze ‘familie van werken’ te presenteren.
Hieruit werd het ontwerp Vaartmakers van Marjet Wessels Boer (Beilen, 1978) geselecteerd als winnaar.
De Vaartmakers zijn geïnspireerd op de ervaringen van de kunstenaar met het dagelijkse fietsen naar school in haar jeugd. De plekken waar je afsprak met de groep en de markeringen op de fietsroute die refereerden aan de afstand die je nog moest fietsen.

Als middelbare scholier fietste ik elke dag van Beilen naar Assen. Er waren toen nog geen doorfietsroutes en langs die route stonden geen markeringen, maar we bedachten ze wel zelf. Ze deden dienst als wisselpunten; de voorste fietsers die de meeste wind vingen mochten naar achter in de rij. Met name de rustige stukken herinner ik me, waar je helemaal op kon gaan in je gedachten. Reizen van A naar B is vaak ook reizen in je hoofd, je gaat alles nog even af en komt soms zo tot nieuwe inzichten.
Er is bij de selectiecommissie veel waardering voor de poëzie, kleurschakeringen en gelaagdheid van het ontwerp.
De kunstwerken zijn in kleur, vorm en naam een duidelijk herkenbaar geheel. Ze zijn samen de bakens langs de route.
Merijn Vrij is als adviseur namens K&C betrokken bij de realisatie. Wil je meer weten over dit project? Neem dan contact op met Hellen Abma.