Verrijk je lessen met filmeducatie
Waarom zou je leerlingen meer over film willen leren als hun wereld grotendeels al uit series, games, TikTok filmpjes en inderdaad films bestaat? Wat heb jij daar als leraar nog aan toe te voegen? Laat leerlingen liever een goed boek lezen, zodat ze hun eigen verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen.
Open vragen stellen
Zo dacht ik er ooit wel over. Tot het moment dat ik een filmgesprek mocht voeren in de grote filmzaal met een kleine groep leerlingen. Het gesprek ging over een animatiefilm die ze net hadden gekeken. Ik was al bekend met het faciliteren van kunstgesprekken in musea en galeries, maar had dat nooit eerder met bewegende beelden gedaan. Ik heb geleerd te werken met routines van open vragen stellen uit de methodes Visible Thinking en Visual Thinking Strategies, maar wist nog niet goed hoe ik dit zou kunnen doen met zoiets complex als een film.
Een stroom van informatie
Een kunstwerk is van zichzelf ambigue en alles is aanwijsbaar. Een film is juist gemaakt om een eenduidige boodschap over te brengen en bestaat uit een stroom van informatie in beelden, geluid, inhoud, vorm en emotie. Hoe ga je dit allemaal bespreken als je vragenlijst inmiddels een A4'tje vol is?
Gesprekstool Film voor het onderwijs
Ik besloot het gewoon uit te proberen, wat meer een soort quiz opleverde dan een conversatie. Een verdiepend gesprek heeft focus nodig en een duidelijk doel. Na heel wat LessonUps en probeersels ontdekte ik voor mezelf de juiste aanpak. Deze filmkennis heb ik gedeeld met Filmhub voor de ontwikkeling van een speciale Gesprekstool Film voor het onderwijs. Dit is bedoeld om filmeducatie laagdrempelig te maken voor leraren in het basis- en voortgezet onderwijs.
De juiste vragen stellen
We beperken ons tot een drietal vragen: Wat zag je? Wat hoorde je? Wat dacht of voelde je? Ze geven het gesprek structuur. De doorvraag-vragen - Waaraan zie je dat? Waardoor denk je dat? - zorgen voor verdieping, nieuwe inzichten, bewustwording, empathie en nieuwsgierigheid. Overigens niet alleen bij de leerlingen, maar ook bij mezelf.
Schatrijke kunstvorm
Juist doordat speelfilms en documentairefilms je andere werelden kunnen laten ontdekken en je blik verruimen is het zo belangrijk dat je leert hoe en waarom film gemaakt wordt en hoe je ernaar kunt kijken. Dit gaat verder dan een les mediawijsheid, maar gaat over burgerschap, taal, beeldtaal en vaak ook over geschiedenis of andere disciplines. En dat alles in een enkele kunstvorm.
Filmeducatie in jouw lessen
Film wordt gelukkig steeds meer ingezet als inlevingsmiddel of informatiebron voor de les en als alternatief voor een verslag of reflectiegesprek, maar het is zoveel meer dan dat. Het is ook een echte kunstvorm die aandacht verdient. Filmeducatie is zo ontzettend rijk en breed dat het een gemiste kans is om hier niets mee te doen in jouw lessen. Door aan de slag te gaan met de Gesprekstool Film in de workshop leg je al een simpele basis voor filmeducatie in jouw lessen.
Door: Yotka Kroeze
Yotka schreef met Jobbe Holtes het boek Voorbij de kunst,ontwikkelt filmeducatie en begeleidt de proeftuin van Filmhub Noord in Drenthe. TijdensKrachtstof kun je op dinsdag 11 april de workshop over de Gesprekstool Film met Jobbe Holtes volgen.
